Dovensport wil erkenning

HUIZEN - Skiclub Wolfskamer in Huizen had met de internationale skiwedstrijden voor doven afgelopen weekeinde een regelrechte primeur. Nooit eerder in de geschiedenis van de dovensport was Nederland toneel van dit soort wedstrijden.

Aan de wedstrijden deden behalve twee regionale deelneemsters, Elisa Oyens uit Blaricum en Pieternel van Dis uit Naarden, dove ski�rs en skisters mee uit Zwitserland, Duitsland, Sloveni�, Oostenrijk, Itali� en Frankrijk. Het leverde op allerlei fronten een bijzonder plaatje op. De setting bijvoorbeeld. In plaats van witte bergtoppen waar de ski�rs in wolken van sneeuw de hellingen afsuizen, nu groengekleurde borstelbanen tegen een achtergrond van donkergrijze luchten. Dan het geluid. Of liever gezegd de stilte. In plaats van druk kakelende jeugdige ski�rs, nu vooral druk gebarende meisjes, jongens, ouders en begeleiders. Bij het betreden van het clubhuis is het even wennen; overal jeugd, maar geen lawaai. Niet dat ze elkaar minder te vertellen hebben overigens. In vliegensvlugge gebaren vertellen de jonge sporters elkaar grote verhalen. Er wordt gelachen, begrijpend geknikt, driftig nee geschud of gebaren teruggemaakt. Een mooi gezicht. Yolande van der Wal, verbonden aan de Koninklijke Nederlandse Dovensportbond en zelf moeder van een dove dochter, beheerst de gebarentaal ondanks dat ze zelf goed hoort, ook uitstekend. Terwijl ze praat, doen haar handen mee. Een automatisme. ,,Voor de rest van het gezelschap. Iemand die doof is en bij ons staat, kan zo ook horen wat je zegt.'' Ze legt uit dat de dove ski�rs ondanks de gebarentaal soms toch moeite hebben elkaar te verstaan. ,,De betekenis van gebaren verschillen per land, maar vaak kom je wel een heel eind. Voordeel bij doven is namelijk dat je elkaar aankijkt als je gebarentaal gebruikt. Dan wordt het ook makkelijker om elkaar te begrijpen.'' Talent Elisa Oyens en Pieternel van Dis, die met haar veertien jaar een van de jongste deelneemsters is, hebben het heel erg naar hun zin op dit unieke evenement. Beiden zijn doof geboren en dankzij hun ski�nde ouders al sinds hun kleutertijd skifanaten. Van Dis vooral is een talentje. Mogelijk doet ze volgend jaar mee aan de Deaflympics in Zweden, de Olympische Spelen voor doven. ,,De wedstrijden van vandaag tellen mee voor uiteindelijke kwalificatie'', legt ze in gebarentaal via Yolande van der Wal uit. Oyens gaat zover niet. Zij skiet voornamelijk voor de gezelligheid en is dit weekeinde gevraagd om mee te doen aan de wedstrijden. De voorgaande wedstrijden, in Oostenrijk en Itali�, heeft ze niet meegemaakt. Mieneke van der Jagt, ook verbonden aan de KNDSB en in tegenstelling tot Van der Wal wel doof, strijdt met de bond al jaren voor erkenning van de dovensport. ,,De dovensport wordt door het NOC*NSF nog steeds niet erkend. Gehandicaptensport wel.'' Niet eerlijk, vindt Van der Jagt die zegt dat dove sporters specifiekere problemen hebben bij het sporten en niet zonder meer bij de gehandicaptensport kunnen aansluiten. Lichamelijk functioneert namelijk alles. Behalve het gehoor. Evenwicht ,,Een dove heeft meer evenwichtsproblemen dan een horende. Daardoor kunnen ze bij het ski�n niet aan reguliere wedstrijden meedoen, maar ook niet aan wedstrijden voor gehandicapten. Een dove wordt namelijk niet gezien als gehandicapt.'' Gevolg is volgens haar dat dove sporters daardoor tussen wal en schip vallen. Dat is dan ook precies de reden waarom er volgens haar speciale Olympische Spelen voor doven bestaan. ,,In Nederland moeten wij echter alles zelf bekostigen, terwijl gehandicapten met subsidies naar de Paralympics kunnen. En het gekke is dat het Internationaal Olympisch Comit� de dovensport w�l heeft erkend.'' Van der Jagt wil dolgraag dat die erkenning door het NOC*NSF wordt overgenomen. ,,Omdat wij nu alles zelf moeten betalen, kunnen we onze sporters niet de opleiding geven die we zouden willen geven. Kijk bijvoorbeeld naar Pieternel. Het liefst zouden wij skiopleidingen en trainingen in het buitenland voor haar betalen. Ze is namelijk wel getalenteerd, maar kan door gebrek aan oefening straks misschien niet meer voldoende meekomen met de internationale top.'' Voorlopig gaat dat echter nog prima. Pieternel van Dis werd tijdens de skiwedstrijden in het totaalklassement gedeeld vierde. Vorig jaar moest ze nog met een negende plaats genogen nemen. In de parallelslalom, gisteren, dwong ze de derde plaats af.

Caroline van der Plas

maandag, 29-04-2023